ریزش گناهان

ابن عبّاس می گوید: من و سلمان در زیر درختى نشسته بودیم. سلمان شاخه درختى را که برگهایش خشک شده بود، جنباند و در نتیجه آن همه برگها به زمین ریخت. جناب سلمان فرمود: «اى ابوعثمان، از من نمى پرسى که چرا چنین کردم؟»

گفتم: «سبب این کار چه بود؟»
فرمود: «با پیامبر صلّى الله علیه وآله وسلّم در زیر این درخت نشسته بودیم، آن حضرت چنین کرد که من کردم و سپس به من فرمود: اى سلمان، از من نمى پرسى که چرا چنین کردم من عرض کردم: یا رسول اللّه، سبب چه بود؟

حضرت فرمود: مؤمن چون وضو بگیرد بر آن وجهى که دستور آمده بود، و بعد از آن نمازهاى پنجگانه شبانه روز را بجاى آورد، گناهان او بریزد بسان این برگها که از این درخت فرو ریخت.»

آنگاه این آیه را تلاوت فرمود:
«و اقم الصلوة طرفى النّهار و زلفا من اللّیل.... (سوره هود آیه 114)
و بپاى دار نماز را هر دو سر روز و پاره هایى از شب

پیوسته در نماز و ذکر

امام صادق علیه السلام فرمودند:

مَن تَطَهَّرَ ثُم أوَی إلَی فِراشِهِ باتَ وَ فِراشُهُ کَمَسجدِهِ وَ إن ذَکَرَ أنَّه لَیسَ عَلَی وَضَوء فَتَیَمَّمَ مِن دِثارهِ کائِناً ما کانَ لَم یَزَل فی الصَلاةَ وَ ذِکرِ الله.

هر که با طهارت به بستر رود، آن شب بشتر او به منزله مسجد اوست و اگر یادش آمد که وضو ندارد به همان رو انداز خود -هر چه می خواهد باشد- تیمم کند که اگر چنین کرد پیوسته در نماز و ذکر خداوند خواهد بود.

اوامر و نواهی الهی حکمت و علت دارند

امام رضا «علیه السلام» در پاسخ نامه محمّد بن سنان ، به او چنین نوشت:

«نامه ‏ات به من رسید که در آن نوشته ‏اى:

برخى از اهل قبله مى‏پندارند که خداوند متعال، هیچ چیز را بنا بر حکمتى حلال یا حرام نکرده است، بلکه (احکام حلال و حرام) همه براى تعبّد بندگان است (یعنى هر چه خدا فرموده است بجا آورند یا ترک کنند، از روى تعبّد و پذیرش بى ‏دلیل است، بى‏ آنکه حکمتى و علّتى در آنها باشد).

هر کس چنین گفته است سخت گمراه است و آشکارا در زیان، زیرا اگر چنین مى‏بود (عکس آنچه هست نیز درست بود، یعنى) درست بود  (و ممکن بود) که خداوند مردمان با حلال قرار دادن حرامها و حرام قرار دادن حلالها، را به تعبّد فراخواند؛

یعنى (مثلا) عبادت را در این قرار دهد که مردمان نماز نخوانند، روزه نگیرند، هیچ کارى از کارهاى نیک انجام ندهند، (و همینطور) خدا و پیامبران و کتابهاى آسمانى را انکار کنند ... (یعنى ترک عبادت، عبادت باشد، و ترک کار نیک ، کار نیک  و در صورتى که هرگز چنین نیست و)

ما این را دریافته ‏ایم که آنچه خداوند متعال حلال کرده است به صلاح بندگان و بقاى ایشان مربوط است، و آنان (براى زندگى مادّى و تکامل روحى) بدان نیاز دارند، و چیزى جایگزین آن نتواند شد.

و نیز دریافتیم که آنچه حرام شده است، چیزهایى است که بندگان خدا به آنها نیازى ندارند، بلکه آنها مایه فساد و نابودى و تباهى است....

علل الشرائع، ج‏2، ص: 592، و نیز الحیاة / ترجمه احمد آرام، ج‏4، ص: 234

در نماز دل را مشغول امور دنیا نگردان

امام صادق علیه السلام:

إنّی لاَُحِبُّ للرجُلِ مِنکُم المؤمنِ إذا قامَ فی صلاةٍ فَریضَةٍ أن یُقبِلَ بقَلبِهِ إلى اللّه ِ و لا یَشغَلَ قَلبَهُ بأمرِ الدنیا، فلیسَ مِن مؤمِنٍ یُقبِلُ بِقَلبِهِ فی صلاتِهِ إلى اللّه ِ إلاّ أقبَلَ اللّه ُ إلَیهِ بوَجهِهِ، و أقبَلَ بقُلوبِ المؤمنینَ إلَیهِ بالمَحَبَّةِ لَهُ بعدَ حُبِّ اللّه ِ عَزَّ و جلَّ إیّاهُ


دوست دارم که فرد مؤمن شما هرگاه به نماز واجب مى ایستد ، با دل خویش به خداوند رو کند و دلش را مشغول امور دنیا نگرداند ؛

 زیرا هیچ مؤمنى نیست که در نمازش روى دل به خدا کند، مگر این که خداوند نیز به او توجّه کند و خداوند عزّ و جلّ او را دوست بدارد و محبّت دلهاىِ مؤمنان را نیز متوجّه او گرداند .

ثواب الأعمال : 163/1

تسبیحات حضرت زهرا

امام صادق (علیه السلام):

هر ڪس بعد از نماز واجب تسبیحات حضرتِ زهرا را بجا آورد قبل از اینڪہ پاے راست را از روے پاے چپ بردارد جمیع گناهانش آمرزیدہ شود..

 ڪافے ج 3 ص 343

اثر اذان و اقامه

از امام رضا علیه السلام آمده است که آن حضرت‏ فرمود:

مَنْ أَذَّنَ وَ أَقَامَ صَلَّى وَرَاءَهُ صَفَّانِ مِنَ الْمَلَائِکَةِ وَ إِنْ أَقَامَ بِغَیْرِ أَذَانٍ صَلَّى عَنْ یَمِینِهِ وَاحِدٌ وَ عَنْ شِمَالِهِ وَاحِدٌ ثُمَّ قَالَ اغْتَنِمِ الصَّفَّیْنِ


هر کس أذان و إقامه گوید (آنگاه نماز بخواند) پشت سر او دو صف از فرشتگان تشکیل مى‏شود، و اگر فقط اقامه بگوید بدون اذان، در سمت راست او فقط یک فرشته، و در سمت چپ او یک فرشته به نماز مى‏ایستد آنگاه فرمود: این دو صفّ ملائکه را غنیمت شمار (یعنى اذان بگوى تا از دو صف فرشتگان که ثواب نماز آنان نیز نصیب تو خواهد شد بهره ‏یابى).

من لا یحضره الفقیه ؛ ج‏1 ؛ ص287

پیوسته در نماز

امام باقر علیه السلام :

لا یَزالُ المُؤمنُ فی صلاةٍ ما کانَ فی ذِکرِ اللّه ِ ، قائماً کانَ أو جالِساً أو مُضطَجِعاً ، إنّ اللّه َ تعالى یقولُ    «اَلَّذِینَ یَذْکُرُونَ اللّه َ قِیاماً و قُعُوداً و عَلَى جُنوبِهِم  ...»

مؤمن تا زمانى که به یاد خدا باشد ، ایستاده یا نشسته یا خفته ؛ پیوسته در نماز است ؛

خداوند متعال مى فرماید : «آنان که خدا را ایستاده و نشسته و به پهلو خفته ، یاد مى کنند» .

أمالی طوسی،ص٧٩

نماز امیرالمومنین علیه السلام

🍁نماز امیرالمؤمنین ارواحنا فداه

از حضرت امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند:

هر که از شماها چهار رکعت نماز امیر المؤمنین علیه السلام را بجا آورد از گناهان بیرون آید مانند روزى که از مادر متولد شده باشد و حاجتهاى او برآورده شود:

بخواند در هر رکعت حمد یک مرتبه و پنجاه مرتبه‏ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ (دردوتا دو رکعت نماز مثل نماز صبح، هر دو رکعت تشهد و سلام و تکبیر جدا دارد) و چون فارغ شود این دعا را بخواند که تسبیح آن حضرت است‏:

سُبْحَانَ مَنْ لَا تَبِیدُ مَعَالِمُهُ سُبْحَانَ مَنْ لَا تَنْقُصُ خَزَائِنُهُ سُبْحَانَ مَنْ لَا اضْمِحْلَالَ لِفَخْرِهِ سُبْحَانَ مَنْ لَا یَنْفَدُ مَا عِنْدَهُ سُبْحَانَ مَنْ لَا انْقِطَاعَ لِمُدَّتِهِ سُبْحَانَ مَنْ لَا یُشَارِکُ أَحَداً فِی أَمْرِهِ سُبْحَانَ مَنْ لَا إِلَهَ غَیْرُهُ

و سپس این دعا را بخواند:

یَا مَنْ عَفَا عَنِ السَّیِّئَاتِ وَ لَمْ یُجَازِ بِهَا ارْحَمْ عَبْدَکَ یَا اللَّهُ نَفْسِی نَفْسِی أَنَا عَبْدُکَ یَا سَیِّدَاهْ أَنَا عَبْدُکَ بَیْنَ یَدَیْکَ یَا رَبَّاهْ إِلَهِی بِکَیْنُونَتِکَ یَا أَمَلَاهْ یَا رَحْمَانَاهْ یَا غِیَاثَاهْ عَبْدُکَ عَبْدُکَ لَا حِیلَةَ لَهُ یَا مُنْتَهَى رَغْبَتَاهْ یَا مُجْرِیَ الدَّمِ فِی عُرُوقِی عَبْدُکَ یَا سَیِّدَاهْ یَا مَالِکَاهْ أَیَا هُوَ أَیَا هُوَ یَا رَبَّاهْ عَبْدُکَ عَبْدُکَ لَا حِیلَةَ لِی وَ لَا غَنَاءَ عَنْ نَفْسِی وَ لَا أَسْتَطِیعُ لَهَا ضَرّاً وَ لَا نَفْعاً وَ لَا أَجِدُ مَنْ أُصَانِعُهُ تَقَطَّعَتْ أَسْبَابُ الْخَدَائِعِ عَنِّی وَ اضْمَحَلَّ کُلُّ مَظْنُونٍ عَنِّی أَفْرَدَنِی الدَّهْرُ إِلَیْکَ فَقُمْتُ بَیْنَ یَدَیْکَ هَذَا الْمَقَامَ یَا إِلَهِی بِعِلْمِکَ کَانَ هَذَا کُلُّهُ فَکَیْفَ أَنْتَ صَانِعٌ بِی وَ لَیْتَ شَعْرِی کَیْفَ تَقُولُ لِدُعَائِی أَ تَقُولُ نَعَمْ أَمْ تَقُولُ لَا فَإِنْ قُلْتَ لَا فَیَا وَیْلِی یَا وَیْلِی یَا وَیْلِی یَا عَوْلِی یَا عَوْلِی یَا شِقْوَتِی یَا شِقْوَتِی یَا ذُلِّی یَا ذُلِّی إِلَى مَنْ وَ مِمَّنْ أَوْ عِنْدَ مَنْ أَوْ کَیْفَ أَوْ مَا ذَا أَوْ إِلَى أَیِّ شَیْ‏ءٍ أَلْجَأُ وَ مَنْ أَرْجُو وَ مَنْ یَجُودُ عَلَیَّ بِفَضْلِهِ حِینَ‏ تَرْفِضُنِی یَا وَاسِعَ الْمَغْفِرَةِ وَ إِنْ قُلْتَ نَعَمْ کَمَا الظَّنُّ بِکَ وَ الرَّجَاءُ لَکَ فَطُوبَى لِی أَنَا السَّعِیدُ وَ أَنَا الْمَسْعُودُ فَطُوبَى لِی وَ أَنَا الْمَرْحُومُ یَا مُتَرَحِّمُ یَا مُتَرَئِّفُ یَا مُتَعَطِّفُ یَا مُتَجَبِّرُ یَا مُتَمَلِّکُ یَا مُقْسِطُ لَا عَمَلَ لِی‏ مَعَ نَجَاحِ حَاجَتِی أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذِی جَعَلْتَهُ فِی مَکْنُونِ غَیْبِکَ وَ اسْتَقَرَّ عِنْدَکَ فَلَا یَخْرُجُ مِنْکَ إِلَى شَیْ‏ءٍ سِوَاکَ أَسْأَلُکَ بِهِ وَ بِکَ وَ بِکَ وَ بِهِ فَإِنَّهُ أَجَلُّ وَ أَشْرَفُ أَسْمَائِکَ لَا شَیْ‏ءَ لِی غَیْرُ هَذَا وَ لَا أَجِدُ أَعُودَ مِنْکَ یَا کَیْنُونُ یَا مُکَوِّنُ یَا مَنْ عَرَّفَنِی نَفْسَهُ یَا مَنْ أَمَرَنِی بِطَاعَتِهِ یَا مَنْ نَهَانِی عَنْ مَعْصِیَتِهِ یَا مَدْعُوُّ یَا مَسْئُولُ یَا مَطْلُوباً إِلَیْهِ رَفَضْتُ وَصِیَّتَکَ الَّتِی أَوْصَیْتَنِی وَ لَمْ أُطِعْکَ فِیهَا وَ لَوْ أَطَعْتُکَ فِیمَا أَمَرْتَنِی لَکَفَیْتَنِی مَا قُمْتُ إِلَیْکَ فِیهِ وَ أَنَا مَعَ مَعْصِیَتِی لَکَ رَاجٍ فَلَا تَحُلْ بَیْنِی وَ بَیْنَ مَا رَجَوْتُ یَا مُتَرَحِّمُ لِی أَعِذْنِی مِنْ بَیْنِ یَدَیَّ وَ مِنْ خَلْفِی وَ مِنْ فَوْقِی وَ مِنْ تَحْتِی وَ مِنْ کُلِّ جِهَاتِ الْإِحَاطَةِ بِی اللَّهُمَّ بِمُحَمَّدٍ سَیِّدِی وَ بِعَلِیٍّ وَلِیِّی وَ بِالْأَئِمَّةِ الرَّاشِدِینَ عَلَیْهِمُ السَّلَامُ اجْعَلْ عَلَیْنَا صَلَوَاتِکَ وَ رَأْفَتَکَ وَ رَحْمَتَکَ وَ أَوْسِعْ عَلَیْنَا مِنْ رِزْقِکَ وَ اقْضِ عَنَّا الدَّیْنَ وَ جَمِیعَ حَوَائِجِنَا یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ‏ إِنَّکَ عَلى‏ کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ

حضرت در پایان فرمودند:

مَنْ صَلَّى بِهَذِهِ الصَّلَاةِ وَ دَعَا بِهَذَا الدُّعَاءِ انْفَتَلَ وَ لَمْ یَبْقَ بَیْنَهُ وَ بَیْنَ اللَّهِ تَعَالَى ذَنْبٌ إِلَّا غَفَرَهُ لَه‏

هر که این نماز را بجا آورد و این دعا را بخواند چون فارغ شود نماند ما بین او و خداوند تعالى گناهى مگر آنکه آمرزیده شود.

مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، ج‏1، صص 292-293

خواهر جان مرا در نماز شب فراموش نکن

مرحوم بیرجندی در کبریت احمر می گوید:

از برخی مقاتل معتبر از امام سجاد علیه السلام نقل شده که فرمود: عمه ام زینب با تمام مصیبتهایی که بر او وارد شده بود، از کربلا تا شام هیچ گاه نوافل خود را ترک نکرد.

نیز روایت کرده که چون امام حسین علیه السلام برای وداع زینب آمد، از جمله سخنانی که به او فرمود این بود:

«یا اختاه! لا تنسنی فی صلاة اللیل»؛ خواهر جان مرا در نماز شب فراموش نکن.

تارک نماز کافر است

عبید بن زرارة مى گوید: از امام صادق(ع) پرسیدم گناهان کبیره کدام اند؟ آن حضرت فرمود:گناهان کبیره در نوشتار على بن ابى طالب (ع)، هفت چیز است:کفر به خداوند، کشتن انسان، عاق پدر و مادر شدن، ربا گرفتن، خوردن مال یتیم به ناحق، فرار از جهاد و تعرب بعد از هجرت.عبید مى گوید:از امام پرسیدم:یک درهم از مال یتیم خوردن، بزرگ تر است یا ترک نماز؟ حضرت فرمود:ترک نماز.عرض کردم:شما ترک نماز را از گناهان کبیره به حساب نیاوردید. حضرت فرمود:اولین گناه کبیره چه بود؟ عرض کردم:کفر به خداوند. فرمود:شکى نیست که تارک نماز کافر است.

(وسائل الشیعه، ج 11، ص 254)